undefined
undefined

Ametzagainako gotorlekua  

Posted by Aitor Toledo


XIX. mendean zehar, bi gotorleku egon ziren Ametzagainan.Gaur egun, ez dago lehenengoa gotorlekuaren arrastorik, I. Gerra karlistan eraiki zena. Bigarrena aurrekoa zegoen lekuan eraiki zuten III.gerra karlistarentzako.



Gotorleku honek, bi zeregin garratzitsu zituen, alde batetik, tropa karlistei aurre egitea, Ubatik sartu nahi izanez gero, eta, bestetik artilleriaren bidez etsaiak erasotzea.

Pentagono itxura dauka esta 5 metroko lodiera izatera ailegatzen diren paretak ere. 




undefined
undefined

Zubietako akordioaren talde eskultorikoa – Arcco  

Posted by Aitor Toledo

Donostia 1813 sutsituta geratu zenean, Udaletxeko eta biztanleriko pertsonik garratzitsuenak Zubietan bildu ziren. Bertan, hiria berreraikitzea erabaki zuten, eta horren adierazgarri, eskultura honen lehenengo bertsioa egin zuten.



Lehenengo momentutik oso kritika gogorrak jazo zituen eta, horren ondorioz, 1824 bota eta  beste lekuetatik pasa eta gero Urgullen utzi zen.

Aitor Mendizabalek, egoera onean zeuden zatiak hartu eta 1996tik Irun plazan dagoen konjunto eskultorikoa egin zuen. Gainera, bertan agertzen diren pertsonaiak lehen ate nagusia zegoen lekura begiratzen jarri zituen.


undefined
undefined

Boulevardeko parkineko harresiak  

Posted by Aitor Toledo



Boulevardeko harresiak, Erdi aroan eginikoak eta Aldamar kaletik portura joaten zirenak, gutxinaka-gutxinaka hondatzen joan ziren modernoagoa zen harresi bat bazegoelako. Baina, XIX, 1813. urteko sutearen ondoren berreraikuntzaren ondorioz, harresiak desagertu egin ziren. Bakarrik, zati txiki batzuk lurazpian geraru ziren.

XIX. urtetik aurrera, harresi guztiak bota egin ziren Donostiaren zabalkuntzaren ondorioz.

Orain dela 20 urte, Boulevardeko parkina egiten hasi zirenean, harresiak babestu zituzten eta horri esker, gaur egun bertan aurki ditzazkegu.

undefined
undefined

Ingelesen Hilerria  

Posted by Aitor Toledo




I. gerra karlistan, Ingelesek (Sir Lacy Evans-en armada) zuten Urgullen boterea. Horregatik, 1835an ejerzitu karlista hiriaren ateak jo zituenean errendizioa eskatuz, hauek Donostia babestu zuten.

Karlistek hiria bonbartu eta ingeles asko hil ziren arren, karlistask azkenean erasotzeari  utzi behar izan zioten.

Hil ziren ingeles guztien ohorean eraiki zen Ingelesen hilerria, Ingalaterrara begira dagoena.

undefined
undefined

Abuztuaren 31 kalea  

Posted by Aitor Toledo




Wellingtonen ejerzitua Donostia Frantsesen eskutik kendu nahi izan zuen. Horretarako, lehenengo eta behin harresiak bonbardatzen hilabete bat eman zuten.

Honen ondorioz sorturiko “La Bretxa”-tik sartzen sahiatu ziren abuztuaren 4an baina ez zuten lortu, eta izan ere hildako asko izan zituzten ingelesak.

Dena dela, Abuztuaren 31an, sartzea lortu zuten zeregin garbia zutelarik: Donostia erretzea.

Sute hortan erre ez zen kale bakarra gaur egun Abuztuaren 31 deritzoguna da, erasotzaileen kuartela bertan ezarri baitzuten.

Erasoan, garai hartan bizi zen biztanleriaren erdia baino gehiago hil zen, eta hiria 5500 biztanle izatetik 2600 izatera pasa zen.





undefined
undefined

Urgull-go gaztelua (La Mota gaztelua)  

Posted by Aitor Toledo

Donostiako La Mota gaztelua, San Sebastiani eskeinitako monastegui bat bezala sortu zen. Hala ere, XII. Mendean fortifikatu eta hiriaren babesaren atal inportante batean bihurtu zen.

1719an, Berwick dukearen ejerzitua Donostia setiatu zuen. 27 aste eman zituen erasoa hiria hartu zuen arte. Dena dela, ezin zuen Urgull konkistatu eta uztera zihoanean, gazteluaren barrualdean izandako sute batek Donostiarrak errenditzera bultzatu zituen.
1721.urtean, La Hayako Bakea sinatzean, gaztelua uzten dute.

Jose I., Napoleonen anaia, Madrilerantz zihoala Donostia hartzen du. 1813an, Ingelesek, Wellington dukearen esanetara, hiria guztiz hartu eta erretzen dute, ejerzitu frantzesak La Motako gazteluan daudelarik. Azkenean, frantsesak erreditu eta ingelesek hartzen dute boterea.

Lehenengo gerra karlistan, Ingelesek erabili zuten gaztelua, 1835.an karlisten erasoa ezeztatzen dute kausa liberala babestu nahian. Horregatik sortu zen Ingelesen Hilerria, beraien omenez.

Hirugarren gerra karlistan, talaia bezala erabili zen, karlisten bonbardaketaren seinaleak hortik ikusten zirelarik eta horri esker, donostiarrei 14 segundoko denbora ematen zien leku seguru batean jartzeko.